Bệnh ký sinh trùng đường máu ở gà, còn được biết đến với tên gọi khác là bệnh sốt rét gà, đứng là một trong những căn bệnh nguy hiểm, gây giảm sự phát triển và sinh sản của đàn gà. Trong môi trường đặc biệt là nơi có khí hậu ẩm ướt và nắng nóng, bệnh này phát triển mạnh mẽ hơn. Bà con có thể tìm hiểu thêm thông tin trong bài viết dưới đây của Vuadaga.org để hiểu rõ hơn về mức độ nguy hiểm cũng như các phương pháp phòng và điều trị bệnh cho đàn gà.
Gà bị ký sinh trùng đường máu là gì?
Bệnh ký sinh trùng đường máu ở gà, còn được biết đến với tên gọi khác là bệnh sốt rét gà, được các chuyên gia nông nghiệp đánh giá là một trong những căn bệnh nguy hiểm, ảnh hưởng đến sự phát triển và sinh sản của gà.
Dịch bệnh này phát triển mạnh mẽ hơn trong điều kiện khí hậu ẩm ướt và nắng nóng. Trong khoảng thời gian từ tháng 3 đến tháng 8 ở Việt Nam, nước ta chứng kiến số lượng gà nhiễm bệnh cao nhất do bước vào mùa nóng.
Nguyên nhân gây ra bệnh
Bệnh ký sinh trùng đường máu ở gà được gây ra bởi một chủng loại đơn bào ký sinh trong máu, được gọi là Leucocytozoon-cauleri, thuộc vào họ trùng roi trong bộ Haemosporia của ngành Protozoa.
Bệnh này lây lan qua các tuyến nước bọt của các loài vật chủ trung gian như muỗi, dĩn, và các loài khác. Khi muỗi đốt và hút máu của gà hoặc các loài gia cầm khác, đơn bào của ký sinh trùng sẽ truyền vào máu gà. Sau đó, đơn bào này sẽ phát triển và trở thành ký sinh trùng trong hồng cầu. Nhờ khả năng sinh sản vô tính, ký sinh trùng có thể phá hủy hồng cầu và bạch cầu, sau đó di chuyển qua các cơ quan nội tạng khác của gà, gây ra nhiều triệu chứng nguy hiểm.
Triệu chứng của bệnh ký sinh trùng đường máu ở gà
Tùy thuộc vào loại vật chủ của Leucocytozoon gây bệnh, số lượng ký sinh trùng sinh sản và sức khỏe của từng con gà sẽ ảnh hưởng đến thời gian ủ bệnh và tình trạng của bệnh. Theo đánh giá của các chuyên gia, thời gian ủ bệnh của gà thường dao động khoảng từ 1 đến 2 tuần.
Có một loạt các dấu hiệu có thể phát hiện bệnh này ở gà như sau: gà bị sốt cao, ít hoạt động, mệt mỏi, uể oải, thái độ thờ ơ với việc ăn uống; màu của mào gà trở nên nhợt nhạt, mờ đi sau một thời gian. Gà thường xuyên mất cân bằng, thở hổn hển và thể hiện triệu chứng thiếu máu. Phân của gà có thể trở nên lỏng và màu xanh lá cây.
Trong trường hợp nặng, gà có thể bị tiêu chảy máu do tổn thương đường ruột. Ngoài ra, một số con gà bị nhiễm bệnh có thể có hiện tượng chảy máu từ miệng. Đặc biệt cần lưu ý khi thấy nhiều gà trong đàn bắt đầu phát hiện dần các triệu chứng này.
Bệnh tích của bệnh ký sinh trùng đường máu ở gà
Các dấu hiệu của xuất huyết có thể phát hiện trong các cơ quan nội tạng của gà bao gồm gan, tụy, thận, và buồng trứng. Xuất huyết có thể xảy ra bên ngoài với các biểu hiện như: vết chảy máu trên bề mặt cơ ngực, đùi, dưới da, chân và cánh của gà mắc bệnh. Máu của gà bị nhiễm bệnh thường có đặc điểm là loãng và khó đông, thậm chí không thể đông lại được.
Tình trạng xuất huyết và ứ đọng máu cũng có thể xảy ra trong phổi và xoang bụng. Khi ký sinh trùng phát triển và di chuyển qua các cơ quan nội tạng khác nhau, chúng có thể gây ra các biến đổi nội tạng như sưng to, biến dạng, mủn nát và dễ vỡ ở gan, thận, và lách.
Các biện pháp phòng tránh bệnh
Bệnh lây lan qua gà thông qua hoạt động hút máu của muỗi và dĩn, vì vậy, cần duy trì môi trường chăn nuôi luôn sạch sẽ bằng cách thường xuyên phun thuốc diệt côn trùng để ngăn chặn sự phát triển và sinh sản của muỗi trong các vùng ao tù và nước đọng.
Để đảm bảo sức khỏe của đàn gà, cần thường xuyên quan sát tình trạng sức khỏe và có biện pháp chăm sóc phù hợp để nâng cao sức đề kháng. Việc bổ sung đầy đủ các dưỡng chất cần thiết là cực kỳ quan trọng. Đồng thời, có thể sử dụng các loại thuốc trợ sức như vitamin A, vitamin K, thuốc bổ, và men tiêu hóa trong khẩu phần ăn của đàn gà. Hòa 1ml Sorbitol hoặc Livercin trong 1 lít nước và cho đàn gà uống hàng ngày để giải độc và tăng cường chức năng của gan và thận.
Đảm bảo đàn gà được cung cấp đủ lượng và đủ chất trong khẩu phần ăn. Sử dụng máy băm nghiền đa năng có thể hỗ trợ băm thái đa dạng các loại nguyên liệu, giúp gà hấp thu đầy đủ chất dinh dưỡng và dễ dàng tiêu hóa, từ đó cải thiện hệ miễn dịch của chúng. Quan sát thường xuyên tình trạng của đàn gà để phát hiện và xử lý kịp thời các vấn đề, từ đó tránh tình trạng lây nhiễm bệnh dịch lan rộng.
Trị bệnh ký sinh trùng đường máu ở gà
Khi điều trị cho gà nhiễm bệnh ký sinh trùng đường máu ở gà, cần sử dụng thuốc đặc trị với liều lượng như sau: thuốc cần chứa các thành phần như Sulfamethazine, Sulfadimethoxine, Dogecoin. Liều dùng thuốc khoảng 1 gram pha với 2 lít nước và cho gà uống liên tục trong khoảng 5 đến 7 ngày.
Bệnh ký sinh trùng đường máu ở gà là một bệnh nguy hiểm, mặc dù mức độ lây lan thấp nhưng rất khó kiểm soát. Do đó, dịch bệnh này gây ra nhiều tổn thất cho cả đàn gà và người chăn nuôi. Để đảm bảo sức khỏe và năng suất cho đàn gà, cũng như tăng hiệu quả kinh tế cho người chăn nuôi, cần áp dụng những biện pháp phòng bệnh hiệu quả, thường xuyên sát khuẩn và kiểm tra sức khỏe của đàn gà. Cần cách ly gà bị nhiễm bệnh để ngăn chặn sự lây lan và bùng phát dịch trên diện rộng.
Dưới đây là một số thông tin về bệnh ký sinh trùng đường máu ở gà, bao gồm nguyên nhân và phương pháp điều trị. Chúc bà con nắm vững kiến thức này và áp dụng một cách chính xác để tăng hiệu quả trong chăn nuôi